راضیه میر علی ملک^۱

طاهره ماهروزاده^۲

سعیده علی نژاد ^۳

^۱ دکتری مطالعات زنان گرایش حقوق زن در اسلام دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران                rmiralimalek@gmail.com

^۲ استادیار گروه قران و حدیث، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران           mahrozadeh@gmail.com

^۳ طلبه سطح ۳ رشته تاریخ اسلام مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، قم، ایران   Alinejad.saede@gmail.com                         

چکیده

عدل در لغت به معنای برابرسازی و در مفهوم اجتماعی به معنای احقاق حقوق افراد در جامعه می­باشد؛ عدالت مانند بسیاری از دیگر اوامر الهی حدود و مراتبی دارد؛ این امر چنان اهمیت بسزایی بویژه در ترویج و استقرار صلح دارد که در بسیاری از آیات قران و روایات اسلامی به آن اشاره شده و در برخی از اسناد به عنوان زیور حاکمان و زمامداران  بشمار می­رود. امام علی (ع) به عنوان رهبر جامعه اسلامی و امام اول شیعیان نسبت به این امر در دوران زندگی توجه خاصی مبذول داشته و در دوران حکومت کوتاه خود در راستای اجرای آن در جامعه تلاش وافری داشت، به طوری که این خصلت وی مانند تمام فضایل اخلاقی ایشان مورد تأیید دوست و دشمن بود. کاربست عدالت در زوایای مختلف امور حکومتی از جمله مسائلی است که امام علی(ع) در کنار موعظه و پند و اندارز کارگزاران همواره آن را با راهکارهایی بکار می­­بست؛ لذا در حکومت علوی راهکارهای اجرایی زیادی جهت برپایی عدالت در جامعه وجود داردکه اهمّ آنها وجود حاکمان عادل و متقی، نظارت بر اعمال و رفتار مسئولان در جامعه، دستور به ساده زیستی مسئولین جامعه اسلامی، عدم تبعیض بین اقشار جامعه، لزوم پایداری و پشتیبانی مردم و مسئولین از یکدیگر در جامعه ­می­باشد. پژوهش حاضر به روش کتابخانه­ای به واکاوی این راهکارها و بازنمایی آن در حکومت علوی پرداخته و سعی در ترسیم و تحلیل آن دارد.

واژگان کلیدی: امام علی (ع)، عدالت، سیاست، حکومت اسلامی، صلح، اجتماع

مشاهده مقاله